Λινα Τουπεκτσή: «Η διαφάνεια στον δημόσιο βίο»

Γράφει η Λίνα Τουπεκτσή

Μεγάλη συζήτηση γίνεται σήμερα στη χώρα μας σχετικά με την διαφάνεια στον δημόσιο βίο. Η διαφάνεια έχει χαρακτηριστεί ως κρίσιμος παράγοντας μιας χρηστής διακυβέρνησης, ωστόσο θεσμικοί ή εξωθεσμικοί παράγοντες αντιστέκονται.

Σήμερα σε ένα πολυπαραγοντικό παγκόσμιο σύστημα, η διαφάνεια είναι ζωτικής σημασίας για την λογοδοσία, την εμπιστοσύνη και την χρηστή διακυβέρνηση. Η έλλειψη διαφάνειας μπορεί να οδηγήσει σε διαφθορά, κατάχρηση εξουσίας και κακή λήψη αποφάσεων, υπονομεύοντας τελικά τους πολιτικούς θεσμούς όπως είχε δηλώσει ο πρώην Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν λέγοντας ότι «η διαφάνεια είναι απαραίτητη για την προώθηση της λογοδοσίας και της χρηστής διακυβέρνησης. Δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να θεωρούν τις κυβερνήσεις τους υπόλογες για τις πράξεις και τις αποφάσεις τους».

Η διαφάνεια μπορεί και συμβάλει στις αρχές της δημοκρατίας αφού επιτρέπει στους πολίτες να ελέγχουν τις κυβερνητικές ενέργειες και αποφάσεις, μετρώντας την απόδοσή τους, γεγονός που ενισχύει την εμπιστοσύνη προς τους θεσμούς. Παράλληλα η διαφάνεια παρέχει στους πολίτες τις πληροφορίες που χρειάζονται για να συμμετέχουν ουσιαστικά στη διαδικασία χάραξης πολιτικής. Στη Σουηδία, η δημόσια πρόσβαση σε κυβερνητικά έγγραφα έγινε νόμος από το 1766. Σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης η πόλη της Βαρκελώνης έχει εφαρμόσει μια διαδικασία συμμετοχικού προϋπολογισμού, η οποία επιτρέπει στους πολίτες να συμβάλλουν στην κατανομή των δημοτικών κονδυλίων.

Όσοι βεβαίως βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας μπορεί να αντισταθούν σε πρωτοβουλίες διαφάνειας, επειδή μπορεί να απειληθούν τα συμφέροντά τους και να υπονομευθεί η εξουσία τους. Όμως επειδή δεν θα πρέπει να συζητήσουμε ξανά στην χώρα μας για υποθέσεις τύπου ΟΠΕΚΕΠΕ, η υπόθεση διαφάνεια δεν αφορά μόνο την πολιτική και τους πολιτικούς, αφορά όλους μας και έτσι πρέπει να διάγουμε και να επιλέγουμε.

Τουπεκτσή Λίνα

Υποψήφια Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Γεωπονος ΜSc - Τελωνειακος ΑΑΔΕ

Πολιτεύτρια Ημαθιας