Η Βέροια τίμησε την ποντιακή γλώσσα μέσα από το παραμύθι «Αράπ’ς»

Πέμπτη, 15 Μαϊος 2025 00:05
Γράφτηκε από τον/την Μαρία Τριγώνη

Το ποντιακό παραμύθι του Γιάννη Τερζίδη με τίτλο «Αράπ’ς», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αφοί Κυριακίδη, παρουσιάστηκε στη Βέροια, αποτελώντας μια σημαντική στιγμή για την ποντιακή γλώσσα και πολιτιστική μνήμη. Πρόκειται για ένα πρωτότυπο βιβλίο γραμμένο εξ ολοκλήρου στην ποντιακή διάλεκτο.

Η εκδήλωση, που συνδιοργανώθηκε από τον Σύνδεσμο Φιλολόγων Ημαθίας και την Εύξεινο Λέσχη Βέροιας, πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τετάρτης 14 Μαΐου στον πολυχώρο Sala Ελιά.

Την εκδήλωση προλόγισε και συντόνισε η φιλόλογος και πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Ημαθίας, Δέσποινα Καρυπίδου, η οποία αναφέρθηκε στο βιογραφικό του συγγραφέα, τον ρόλο της αφήγησης και του παραμυθιού στη διαμόρφωση της παιδικής σκέψης, καθώς και στα πολλαπλά οφέλη της αφήγησης για τα παιδιά – από την ευχαρίστηση και την παρατηρητικότητα, μέχρι την ενσυναίσθηση, τη γλωσσική ανάπτυξη και την καλλιέργεια δεξιοτήτων.

Μιλώντας για τη σημασία της ποντιακής γλώσσας, υπογράμμισε πως για τους Ποντίους αποτελεί μια «πατρίδα χωρίς χώμα», ένα αποθετήριο μνήμης και προφορικής ιστορίας. Παρουσίασε επίσης την υπόθεση του βιβλίου:

«Στο παραμύθι του Τερζίδη, ο Αράπ’ς, ένα σκυλί που μεγαλώνει μαζί με ένα παιδί, γίνεται το σύμβολο της ανιδιοτελούς αγάπης και της αφοσίωσης. Το παιδί επιλέγει το κουτάβι, το ανατρέφει και του προσφέρει αγάπη, την οποία ο σκύλος ανταποδίδει φυλάσσοντας το κοπάδι με αυταπάρνηση και πίστη. Με την πάροδο των χρόνων, αναπτύσσεται ένας δεσμός ζωής, που αναδεικνύει την ουσία της ανθρώπινης και ζωικής συνύπαρξης, της ζωής κοντά στη φύση, της αγροτικής καθημερινότητας, των ευθυνών και των αξιών όπως η πίστη, η ευγνωμοσύνη και η αμοιβαιότητα».

Η φιλόλογος Αναστασία Παπαδοπούλου επικεντρώθηκε στη σημασία της ποντιακής διαλέκτου, επισημαίνοντας τα γλωσσικά της χαρακτηριστικά και τον πολιτισμικό πλούτο που φέρει. Ανέφερε ότι το βιβλίο «Αράπ’ς» μπορεί να αξιοποιηθεί ως διδακτικό υλικό στη διδασκαλία της Γλώσσας στην Α’ Λυκείου, βοηθώντας τους μαθητές να κατανοήσουν τη γεωγραφική και ιστορική διάσταση της ελληνικής γλωσσικής ποικιλομορφίας.

Ο νομικός Θανάσης Στυλίδης τόνισε με συγκίνηση: «Δεν πρόκειται για ένα απλό παραμύθι, αλλά για ένα σύγχρονο διήγημα με βιωματικές ρίζες. Ο συγγραφέας κάνει μια αγωνιώδη προσπάθεια για την επιβίωση του ποντιακού λαού, ενός πληθυσμού με δική του γλώσσα, ιστορία, μουσική και πολιτισμό. Το έργο είναι πιο ώριμο από το προηγούμενο του συγγραφέα και αποτελεί καρπό μνήμης – προσωπικής ή δανεικής από αφηγήσεις»

Πρόσθεσε επίσης την ανάγκη για δράσεις διάσωσης και διάδοσης της ποντιακής γλώσσας, όπως η επίσημη αναγνώρισή της, η διδασκαλία της στα σχολεία και η παραγωγή εκπομπών ή ταινιών.

Ο ίδιος ο συγγραφέας Γιάννης Τερζίδης μίλησε για την αφορμή και την ιδέα της συγγραφής, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι δημιουργοί στην ποντιακή γλώσσα, αλλά και τη σημασία της λογοτεχνικής παραγωγής με διάρκεια: «Για τη διατήρηση της ποντιακής λογοτεχνίας χρειάζεται μελέτη, καταγραφή και διδασκαλία. Θέλουμε κείμενα που να αντέχουν στον χρόνο»

Αποσπάσματα από το βιβλίο διάβασαν με εκφραστικότητα οι μαθήτριες:

Μιράντα Θεοδώρα Ανδραλή (1ο ΓΕΛ Βέροιας),
Μελίνα Καλοΐδου (2ο ΓΕΛ Βέροιας) και
Δέσποινα Ιωσηφίδου (4ο ΓΕΛ Βέροιας).

Η εκδήλωση πλαισιώθηκε με παραδοσιακά ποντιακά ακούσματα και χορούς. Χαιρετισμό απηύθυνε ο πρόεδρος της Ευξείνου Λέσχης Βέροιας, Νίκος Τουμπουλίδης.

Ακολούθως, μέλη του χορευτικού τμήματος της Λέσχης παρουσίασαν ποντιακούς χορούς, όπως Κότσαρι, Σερανίτσα, Ομάλ και Εμπροπίς.

Στη λύρα συνόδευσαν οι Βασίλης Στεφανίδης και Κωνσταντίνος Καπουρτίδης, ενώ στο νταούλι ήταν ο Άκης Στολτίδης. Ο Καπουρτίδης ερμήνευσε επίσης το τραγούδι «Αναστορώ τα παλιά».

Η βραδιά ολοκληρώθηκε με τον συγγραφέα να υπογράφει αντίτυπα των βιβλίων του.

View this gallery on Flickr

View the embedded image gallery online at:
https://www.pliroforiodotis.gr/index.php/news/culture-menu/book-menu/106375-i-veroia-timise-tin-pontiaki-glossa-mesa-apo-to-paramythi-arap-s#sigProId5a49edfb7c

Ο Γιάννης Τερζίδης γεννήθηκε το 1968 στα Κομνηνά Κοζάνης. Είναι απόφοιτος του τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ και έχει κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στη δημιουργική γραφή στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας (ΔΠΜΣ). Είναι πιστοποιημένος από το Υπουργείο Παιδείας εκπαιδευτής Ποντιακής Διαλέκτου και γράφει στην Ποντιακή.