Το βιβλίο "Μπλέντερ, στα καπνά" του Μωσέ Καμχή παρουσιάστηκε στην Βέροια (φωτογραφίες)

Κυριακή, 20 Οκτωβρίου 2019 22:04
Γράφτηκε από τον/την Μαρία Τριγώνη

Το βιβλίο "Μπλέντερ, στα καπνά" του Μωσέ Καμχή, παρουσιάστηκε το απόγευμα της Κυριακής, στο καφέ Εκτός Χάρτη – art gallery Papatzikou στην Βέροια.

Την εκδήλωση διοργάνωσε η Ένωση Καθηγητών Γαλλικής Γλώσσας & Φιλολογίας Ημαθίας και το βιβλιοπωλείο «Ηλιοτρόπιο».

Ξεκινώντας τον λόγο πήρε ο πρόεδρος της Ένωση Καθηγητών Γαλλικής, Κώστας Τσικερδάνος, ο οποίος για το βιβλίο είπε: «Το βιβλίο έχει μία ιδιαιτερότητα. Βγήκε μετά τον θάνατο του συγγραφέα. Πρόκειται για ένα ημερολόγιο το οποίο ο Καμχή το γράφει το 1930 όταν φτάνει στην Ιουδαϊκή Παλαιστίνη, για να αποτυπώσει τις εντυπώσεις του, τις προσδοκίες του, τις απογοητεύσεις του, αλλά και να εκφραστεί συναισθηματικά. Το πολιτικοκοινωνικό πλαίσιο της εποχής είναι σύνθετο και το βλέμα του Καμχή μετατρέπεται σε μαρτυρία. Προφανώς υποκειμενική μαρτυρία, αλλά ενδιαφέρουσα. Οι πολυπολιτισμικές καταβολές του την καθιστούν σημαίνουσα αυτή την μαρτυρία και μπορούμε να αντιληφθούμε πολλά πράγματα μέσα από αυτή. Ο Καμχή εκφράζεται στα γαλλικά, ενώ τα εβραϊκά τα μαθαίνει όταν φτάνει στην Παλαιστίνη».

Στη συνέχεια, η αντιπρόεδρος της Ένωσης Μαριάνα Λούκα, διαβάζει αποσπάσματα του βιβλίου, ενώ παράλληλα προβάλλονται φωτογραφίες (στην παρουσίαση υπήρχαν δύο από τα 23 πρωτότυπα ημερολόγια).

Η μεταφράστρια και επιμελήτρια της έκδοσης Τίνα Λουράντου, παίρνει τον λόγο κι αναφέρεται στο Μωσέ Καμχή, ο οποίος ξεκίνησε να γράφει το ημερολόγιο εννέα μήνες μετά τη δουλειά του στο εργοστάσιο καπνού, ενώ παράλληλα επεξηγούσε τι εικονίζουν οι φωτογραφίες.

«Ο σημερινός αναγνώστης μέσα από αυτές τις μαρτυρίες μπορεί να αποκωδικοποιήσει τις προσλαμβάνουσες εκείνης της εποχής, τις εργασιακές σχέσεις, την κοινωνική διαστρωμάτωση, οι έμφυλες σχέσεις και πρακτικές, οι οποίες αποτυπώνονται από το προσωπικό στίγμα του Καμχή. Στο ημερολόγιο κυριαρχούν οι έμφυλες σχέσεις και τα στερεότυπα. Ενδιαφέρον αποτελούν οι αντιφάσεις στις συμπεριφορές σε μια συντηρητική και θρησκευτική παράδοση και σε μια ελευθεριακή αντίληψη στο κλίμα της εποχής… Παρατηρούμε τον τρόπο που δομούνται οι ιεραρχικές σχέσεις στον χώρο εργασίας. Οι συγκρούσεις με τους εργάτες και τα αφεντικά στην δουλειά του Καμχή, ο οποίος θέλει ανελιχθεί κοινωνικά και οικονομικά, να πετύχει, να αποκτήσει χρήματα. Μέσα από αυτό το περιβάλλον βλέπουμε πως οι εταιρείες καπνού παρασκευάζουν τα τσιγάρα. Η εταιρεία καπνού που δούλευε, εξακολουθεί να λειτουργεί και σήμερα στο Ισραήλ. Η μικρή ιστορία της καθημερινότητας αυτού του ανθρώπου συναντά την μακρά ιστορία…», συμπλήρωσε ο κος Τσικερδάνος.

Ξανά απόσπασμα διάβασε η κα Λούκα, ενώ στη συνέχεια και πάλι τον λόγο πήρε η κα Λουράντου, η οποία εξηγεί πως έφτασαν αυτά τα ημερολόγια στα χέρια της.

Είπε πως δεν γνώριζε τίποτα για τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης. Αφορμή στάθηκε ένα ταξίδι στο Άουσβιτς και στη συνέχεια το 2006, ο ανιψιός του Καμχή παρέδωσε τα χειρόγραφα στα χέρια της. Από εκεί ξεκίνησε η έρευνα.

Τα ημερολόγια ξεκινούν από τον Ιούνιο του 1933 έως την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Το βιβλίο μιλάει για έναν Εβραίο που αντιπροσωπεύει τους Θεσσαλονικείς Εβραίους και διαισθάνεται τον πόλεμο.

Μέσα από αποσπάσματα που διάβασε βλέπουμε πως ο Καμχή περιγράφει τον εαυτό του και τις εναλλαγές των συναισθημάτων του.

Ο Καμχή, αν και μιλούσε πολλές γλώσσες, επέλεξε να γράψει το βιβλίο στη γαλλική γλώσσα καθώς είχε γαλλική ανατροφή.

Η κα Λουράντου είπε πως επέλεξε να γίνει πρώτη παρουσίαση του βιβλίου στην Βέροια, τιμής ένεκεν στον κ. Μεσίνα που ανακαίνισε την πρώτη προχριστιανική συναγωγή που βρίσκεται στην πόλη μας, καθώς επίσης και οι φιλικές σχέσεις που διατηρεί από τα φοιτητικά της χρόνια.

Στο τέλος ακολούθησε συζήτηση με το κοινό.

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Βρισκόμαστε στη δεκαετία του ’30 στο Τελ-Αβίβ, όπου ο γράφων εξιστορεί τις περιπέτειες της ζωής του μέχρι την τελική γι’ αυτόν και την οικογένειά του εγκατάσταση στην Ιουδαϊκή Παλαιστίνη.
Το όνειρό του είναι να προοδεύσει και να γίνει μέλος της Ελίτ της εκεί κοινωνίας, και για το λόγο αυτό εργάζεται σκληρά, στη βιομηχανία καπνών ΝΤΥΜΠΕΚ Α.Ε. με εργοδότες έποικους από τη Νότιο Αφρική.
Ο ίδιος είναι επικεφαλής προσωπικού του εργοστασίου, ύστερα δε από αρκετά χρόνια κατορθώνει να γίνει «χαρμαντζί»: αναμείκτης δηλαδή διαφόρων ποσοτήτων και ποικιλιών καπνών και παρουσιάζει τον εαυτό του ως Μπλέντερ.
Μέσα λοιπόν από την αφήγηση της καθημερινότητάς του, σκιαγραφεί το ρόλο των διάφορων εθνικοτήτων και θέσεων των ανθρώπων που ζουν στον περιβάλλοντα χώρο, δίνει εικόνα δηλαδή για την πολιτική και οικονομική τους ισχύ και επιβολή στην περιοχή.
Μας εξηγεί γιατί αναθεωρεί τελικά τις ιδέες του Σιωνισμού, επίκαιρου τότε κινήματος στο οποίο λαμβάνει ενεργό ρόλο, και μας εξιστορεί πώς πιστεύει ότι θα ευδοκιμήσει το νεοσύστατο κράτος του Ισραήλ στην Παλαιστίνη.
Γεννημένος στην «Ιερουσαλήμ του Βορρά», την αγαπημένη του Θεσσαλονίκη, φεύγει με το πρώτο πλοίο το ’32 για τη γη της Επαγγελίας.
Έλληνας στην καταγωγή, Εβραίος στο θρήσκευμα, Σεφαραδίτης στην ανατροφή, ο Μωσέ Καμχή εκφράζεται στη γαλλική γλώσσα και μας μεταφέρει όλο τον προβληματισμό και τα ζητήματα της γεωπολιτικής θέσης της Ιουδαϊκής Παλαιστίνης καθώς και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής στο ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

View this gallery on Flickr

View the embedded image gallery online at:
https://www.pliroforiodotis.gr/index.php/news/culture-menu/book-menu/56997-2019-10-20-19-04-39#sigProId242897ec44