Διάλεξη με θέμα "Οι Κυκλάδες στην δίνη του πρώιμου Μεσαίωνα" από τον Δ. Αθανασούλη στην Βέροια

Ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολόγους της Ελλάδος, ο Δημήτρης Αθανασούλης, παραβρέθηκε την Πέμπτη στην Βέροια. Ο Έφορος Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, διακεκριμένος βυζαντινολόγος και παθιασμένος ερευνητής, πραγματοποίησε διάλεξη με θέμα «Οι Κυκλάδες στην δίνη του πρώιμου Μεσαίωνα». Η έρευνα του αρχαιολόγου ρίχνει φως σε μια άγνωστη και συναρπαστική εποχή, 'ξαναδιαβάζοντας' και αναγνωρίζοντας πολύ σημαντικά, γνωστά και άγνωστα μνημεία των νησιών.

Η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας Αγγελική Κοτταρίδη χαιρέτησε την εκδήλωση λέγοντας ότι η διάλεξη εντάσσεται στη σειρά διαλέξεων με τίτλο «Αρχαιολογία & Έρευνα», στην οποία καλούνται Αρχαιολόγοι να μιλήσουν για σπουδαίες ανακαλύψεις και σημαντικά ευρήματα. Αναφέρθηκε σε στοιχεία του βιογραφικού του ομιλητή και στην έρευνά του.

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο «Υπόγειο Μνήμης» του Βυζαντινού Μουσείου Βέροιας και διοργανώθηκε από τους Φίλους του Πολυκεντρικού Μουσείου των Αιγών και του Δικτύου του & την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας.

Ο κος Αθανασούλης αναφέρθηκε στις τεκτονικές αλλαγές που μεταμόρφωσαν τον Αρχαίο Κόσμο σε Μεσαιωνικό και συντάραξαν την Αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης. Από τα μέσα του 7ου μέχρι τα μέσα του 9ου αιώνα, το τέλος της Ύστερης Αρχαιότητας σημαδεύτηκε από μια σειρά κρίσεων, τις οποίες η Αυτοκρατορία επιχείρησε να αντιμετωπίσει μέσα από νέες πολιτικές που αναπροσαρμόζει ή ανατρέπει, οι οποίες οδήγησαν τελικά στην διαμόρφωση της μεσαιωνικής της ταυτότητας.

Στην διάλεξη παρουσιάστηκαν υλικές μαρτυρίες αυτής της εποχής από το κυκλαδικό αρχιπέλαγος, το οποίο διαχρονικά διαδραμάτιζε κομβικό ρόλο στην ελληνική αρχαιότητα από την Προϊστορία μέχρι τους ρωμαϊκούς χρόνους και μετά την αραβική προέλαση του 7ου αιώνα αποκτά ζωτική σημασία για την επιβίωση του Βυζαντίου, καθώς αναδεικνύεται σε πρώτη γραμμή άμυνας της Κωνσταντινούπολης από τον αραβικό κίνδυνο.

Οι έρευνες της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων τα τελευταία χρόνια οδήγησαν στον εντοπισμό ενός ιδιαίτερα πλούσιου και σημαντικού μνημειακού αποθέματος που χρονολογείται στην ταραγμένη εποχή της Μετάβασης. Σημαντικά κάστρα και εκκλησίες με προεικονομαχικό ή εικονομαχικό διάκοσμο, προδίδουν την σημασία του κυκλαδικού αρχιπελάγους για την Αυτοκρατορία και προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες γι’ αυτή την κομβική περίοδο του Βυζαντίου. Στην διάλεξη παρουσιάστηκαν νέα στοιχεία για εμβληματικούς ναούς, όπως η Καταπολιανή της Πάρου ή η Πρωτόθρονος της Νάξου, ενώ αναχρονολογούνται τα σημαντικότερα κάστρα των Κυκλάδων, όπως της Παροικιάς Πάρου και της Χώρας Νάξου».

Βιογραφικό ομιλητή

Ο Δημήτρης Αθανασούλης, δρ βυζαντινής αρχαιολογίας (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και Université Paris I- Panthéon-Sorbonne), είναι διευθυντής στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων. Είναι μέλος της επιστημονικής επιτροπής του Parco Archeologico di Pompei (Πομπηία), του ΔΣ της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας, πρόεδρος και μέλος Επιστημονικών Επιτροπών και Συμβουλίων του Υπουργείου Πολιτισμού. Έχει διατελέσει επιμελητής αρχαιοτήτων στην Ηλεία και έφορος βυζαντινών αρχαιοτήτων στην Αργολίδα, Αρκαδία και Κορινθία, πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, εμπειρογνώμων αρχαιολόγος του Συμβουλίου της Ευρώπης, μέλος του Ευρωπαϊκού Κέντρου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων, του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, επιστημονικών επιτροπών διεθνών συνεδρίων και εθνικός συντονιστής για το Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018.

Έχει διευθύνει δεκάδες αρχαιολογικές έρευνες στην Πελοπόννησο και τις Κυκλάδες (Ακροκόρινθος, Γλαρέντζα, σλαβικά κοιμητήρια Αρκαδίας, Νάξος, Νησίδες Κυκλάδων κλπ.), έχει σχεδιάσει και διευθύνει μεγάλα ευρωπαϊκά προγράμματα ανάδειξης μνημείων, ψηφιακών εφαρμογών και έρευνας καθώς και δεκάδες αναστηλωτικά έργα σε βυζαντινούς ναούς (Αγία Μονή Ναυπλίου, Παναγία Στείρη κλπ.), σε κάστρα της Πελοποννήσου (Χλουμούτζι, Ακρόκόρινθος, Ακροναυπλία κάστρο Λάρισα Άργους, Αγιονόρι κλπ.), και σε σημαντικά μνημεία των Κυκλάδων (Επισκοπή Σικίνου, Θεολόγος Αφικλή Νάξου, στοά Φιλίππου, Ναός Απόλλωνος και Παλαίστρα του Γρανίτη στην Δήλο κλπ.). Επίσης έχει σχεδιάσει και υλοποιήσει νέα αρχαιολογικά μουσεία (Βυζαντινό Μουσείο Αργολίδας, Θεματικό Μουσείο Σταυροφόρων στο κάστρο Κυλλήνης, Αρχαιολογικό Μουσείο Κύθνου, Νησίδα Μουσείων Κάστρου Χώρας Νάξου) καθώς και σημαντικές αρχαιολογικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό: Vanity (Μύκονος, Ιταλία και Κίνα), Pompei e Santorini (Ρώμη), Θηραϊκές Τοιχογραφίες: ο Θησαυρός του Προϊστορικού Αιγαίου (Σαντορίνη) κλπ. Επίσης έχει συνδιοργανώσει διεθνείς εκθέσεις σύγχρονης τέχνης σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους (Δήλος: Sight, Μύκονος: The Palace at 4am, κλπ). Εκτός από το διδακτορικό του στην ιστορία της Βυζαντινής Αρχιτεκτονικής, έχει συμμετάσχει σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια και έχει δημοσιεύσει πλήθος μελετών και άρθρων στα πεδία της βυζαντινής αρχιτεκτονικής και αρχαιολογίας καθώς και της πολιτισμικής διαχείρισης. Έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης. Υπότροφος της Βρετανικής Αρχαιολογικής Σχολής στην Οξφόρδη και της Γερμανικής Αρχαιολογικής Σχολής στο Βερολίνο.

Έχει βραβευθεί δύο φορές από την Europa Nostra για την συντήρηση των εικονομαχικών τοιχογραφιών στην Αγία Κυριακή της Νάξου (2018) και την αποκατάσταση της Επισκοπής Σικίνου (2022).

• DSC_0189 DSC_0189
• DSC_0191 DSC_0191
• DSC_0192 DSC_0192
• DSC_0193 DSC_0193
• DSC_0194 DSC_0194
• DSC_0195 DSC_0195
• DSC_0198 DSC_0198
• DSC_0196 DSC_0196
• DSC_0199 DSC_0199
• DSC_0200 DSC_0200
• DSC_0187 DSC_0187
• DSC_0201 DSC_0201
• DSC_0202 DSC_0202
• DSC_0203 DSC_0203
• DSC_0204 DSC_0204
• DSC_0205 DSC_0205
• DSC_0206 DSC_0206
•